بنابراعلام سیگما ایران، در صنایع و آزمایشگاه‌های مختلف از مواد شیمیایی بسیار استفاده می‌شود و شرکت‌هایی وجود دارند که به تولید و عرضه این مواد می‌پردازند و آن‌ها را در اختیار تولیدکنندگان، محققان و دانشمندان قرار می‌دهند.

خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی، کاری کاملا تخصصی است که نیازمند دانش، تجربه و آشنایی کامل با بازار این مواد است. در این مطلب به چند نکته ابتدایی اما مهم که باید در هنگام خرید این مواد در نظر گرفته شوند، می‌پردازیم.

مصارف گوناگون مواد شیمیایی آزمایشگاهی

مواد شیمیایی آزمایشگاهی که به عنوان مهم‌ترین مواد در آزمایشات گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند، کاربردهای متنوعی دارند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

. علوم آزمایشگاهی همچون ژنتیک، انگل شناسی، کالبد شناسی

. صنایع پتروشمی و نفت و گاز

. داروسازی

. تحقیقات و پژوهش‌های آکادمیک

. تحقیقات گیاه شناسی

. صنایع کاشی و سرامیک

. نیروگاه‌های مولد انرژی‌های حرارتی

. آبکاری فلزات

. منابع طبیعی و همچنین محیط زیست

. تولید لوازم آرایش و بهداشتی

. صنایع ساخت چسب و رنگ

مفهوم گرید در مواد شیمیایی آزمایشگاهی

مواد شیمیایی آزمایشگاهی از لحاظ ماهیت و فرمول شیمیایی با مواد شیمیایی صنعتی و خوراکی شباهت زیادی دارند اما تفاوت آنها در میزان درصد خلوص و همچنین ناخالصی آن‌هاست.

مواد شیمیایی آزمایشگاهی با توجه به نوع کاربردشان دارای میزان خلوص متفاوتی هستند که این مساله با معیاری به نام گرید نشان داده می‌شود.

گرید مواد معمولا بر بسته‌بندی به همراه مشخصات شیمیایی و فرمول درج می‌شود. سازمان‌های مختلف هر کدام تاییدیه‌های متفاوتی در این رابطه ارائه داده‌اند که به گریدهای مختلف منجر شده است.

طبق یکی از استانداردهای اصلی در این زمینه، مواد شیمیایی آزمایشگاهی به چند گرید اصلی بر اساس درصد خلوص تقسیم می‌شوند که عبارتند از: گرید تحلیلی که دارای خلوص استثنایی بیش از ۹۹ درصد است، گرید عمومی آزمایشگاهی که درصد خلوص در آنها طبق استاندارد متفاوت است، گرید آزمایشگاهی که طبق آن مواد دارای خلوصی بالا نزدیک ۹۷% هستند، گرید عمومی که مواد خلوص بیش از ۹۵ درصد دارند، گرید صنعتی که درصد خلوص در آن بسیار پایین است و ناخالصی نزدیک به ۹۰ درصد است.

نکات مهم در خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی

رعایت چند نکته در حین خرید و استفاده از این مواد بسیار ضروری است. هنگام خرید موادشیمیایی آزمایشگاهی لیبل روی مواد باید مطالعه شود. اطلاعات مهمی روی پکیج محصولات، در کنار آن‌ها و یا توسط کارشناسان شرکت می‌تواند به شما ارائه شود.

نام دقیق و علمی محصول، فرمول شیمیایی آن، درجه خلوص یا ناخالصی، تاریخ انقضا، احتیاط‌های لازم، جزئیات در مورد هشدارها، نحوه کمک‌های اولیه در صورت صدمه دیدن شخصی در حین انجام کار، دستورالعمل قرارگیری در قفسه‌ها و غیره باید مورد توجه قرار گیرد. دقت به تمامی موارد می‌تواند خطرات احتمالی در حین کار با این مواد را کاهش دهد.

 هنگام خرید به بسته‌بندی مواد دقت کنید. معمولا مواد شیمیایی آزمایشگاهی در بسته‌بندی‌هایی ارائه می‌شوند که بالاترین میزان حفاظت و ایمنی را دارند تا هم از خطرات احتمالی هنگام جابجایی جلوگیری شود و هم مواد برای طولانی مدت قابل نگهداری باشند. در صورتی که بسته‌بندی مواد مشکلی داشته باشد از تحویل گرفتن آن‌ها خودداری کرده و آن را به شرکت مرجوع کنید.

 پیش از خرید مواد باید پاسخ برخی سوالات را بدانید. این که در گذشته در آزمایشگاه شما چه موادی از چه برندهایی مورد استفاده قرار می‌گرفته است؟ آیا این مواد مطابق با استانداردهای شما بوده یا خیر؟ چه نوع از مواد با چه گریدی را برای آزمایشات خود احتیاج دارید؟ آیا برای محافظت و نگهداری از آنها شرایط لازم را دارید؟ چه میزانی از این مواد را احتیاج دارید؟ این میزان از مواد برای چه مدت زمانی کافی است؟

همچنین باید از تمامی دستورالعمل‌ها و قوانین مربوط به ذخیره و نگهداری مواد شیمیایی آزمایشگاهی مطلع باشید و نسبت به رعایت آنها کاملا متعهد باشید. به عنوان مثال باید بدانید که مواد شیمیایی فرار نباید در کنار هیچ ترکیب شیمیایی دیگری قرار بگیرند زیرا در غیر این صورت موجب واکنش می‌شود.

محل نگهداری این مواد باید از تهویه مناسب برخوردار باشند تا هیچ ماده شیمیایی باعث مسمومیت متخصصین یا محققین نشود. از تاریخ انقضای مواد شیمیایی همیشه باید آگاه باشید و به تاریخ روی بسته و برچسب آن دقت کنید.

در صورتی که مواد شیمیایی آزمایشگاهی قابل اشتعال نگهداری می‌کنید، یک جایگاه مخصوص برای آنها باید تعبیه کنید. تمامی این موارد و بسیاری موارد دیگر در در برگه هایی بنام برگه های اطلاعات ایمنی یا همان SDS جمع‌آوری می‌شود که باید از آن‌ها آگاه بود.

مواد شیمیایی آزمایشگاهی انواع بسیار مختلفی دارند که در گریدهای متفاوت برای کاربردهای گوناگون تولید می‌شوند شرکت‌های مختلفی در زمینه تولید این مواد در دنیا و در ایران مشغول به فعالیت هستند.

شخصی که مسئولیت خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی را بر عهده دارد باید از تخصص و شناخت لازم نسبت به این مواد برخوردار باشد؛ زیرا این کار نیازمند دانش پیرامون فرمول مواد، کاربرد آنها، موارد احتیاطی، خطرات احتمالی و همچنین آشنایی کامل با شرکت‌های تولیدکننده مواد است.