قوانین و مقررات ایمنی در آزمایشگاه

رعایت قوانین و مقررات ایمنی در آزمایشگاه برای حفظ سلامت و ایمنی پرسنل، دانشجویان و محیط زیست بسیار حائز اهمیت است. این قوانین به منظور پیشگیری از حوادث، صدمات و آسیب‌های احتمالی ناشی از کار با مواد شیمیایی، تجهیزات و دستگاه‌های آزمایشگاهی تدوین شده‌اند.

سفیر آزما کیان نمایندگی سیگما آلدریچ و مرک آلمان ارائه دهنده انواع مواد و تجهیزات آزمایشگاهی می‌باشد. برای اطلاع از نحوه ثبت سفارش با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

قوانین کلی ایمنی در آزمایشگاه

استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE):*

• • پوشیدن روپوش آزمایشگاهی، عینک ایمنی و دستکش مناسب با نوع فعالیت الزامی است.
  • در صورت لزوم از ماسک، محافظ صورت و سایر تجهیزات حفاظتی استفاده شود.

آشنایی با مواد شیمیایی:*

• • قبل از استفاده از هر ماده شیمیایی، برچسب آن را به دقت مطالعه و با خواص، خطرات و نحوه استفاده آن آشنا شوید.
  • از نگهداری مواد شیمیایی در ظروف نامناسب و بدون برچسب خودداری کنید.
  • از مخلوط کردن مواد شیمیایی بدون اطلاع و رعایت نکات ایمنی پرهیز کنید.

کار با تجهیزات و دستگاه‌ها:*

• • قبل از استفاده از هر دستگاه، دستورالعمل آن را به دقت مطالعه و با نحوه کارکرد آن آشنا شوید.
  • از کار با دستگاه‌های خراب یا معیوب خودداری کنید و در صورت مشاهده هرگونه مشکل، به مسئول مربوطه اطلاع دهید.
  • از دستکاری و تعمیر خودسرانه دستگاه‌ها پرهیز کنید.

دفع مواد زائد:*

• • مواد زائد و پسماندهای شیمیایی را به درستی و طبق دستورالعمل‌های مربوطه دفع کنید.
  • از تخلیه مواد شیمیایی به فاضلاب یا محیط زیست خودداری کنید.

رعایت نظم و نظافت:*

• • محیط آزمایشگاه را تمیز و مرتب نگه دارید و از ریختن مواد شیمیایی و زباله در آن خودداری کنید.
  • پس از اتمام کار، تجهیزات و دستگاه‌ها را تمیز و در جای مناسب خود قرار دهید.

رفتار در مواقع اضطراری:*

• • در صورت بروز هرگونه حادثه، مانند ریختن مواد شیمیایی، آتش‌سوزی یا مصدومیت، فوراً به مسئول مربوطه اطلاع دهید و طبق دستورالعمل‌های ایمنی عمل کنید.
  • با محل قرارگیری تجهیزات اطفاء حریق، جعبه کمک‌های اولیه و مسیرهای خروج اضطراری آشنا باشید.

نکات ایمنی خاص

کار با مواد شیمیایی خطرناک:*

• • از کار با مواد شیمیایی سمی، خورنده، آتش‌زا و انفجاری در صورت عدم ضرورت خودداری کنید.
  • در صورت لزوم، کار با این مواد را زیر هود و با رعایت نکات ایمنی خاص انجام دهید.

کار با دستگاه‌های حساس:*

• • هنگام کار با دستگاه‌های حساس و گران‌قیمت، دقت بیشتری داشته باشید و از آسیب رساندن به آن‌ها جلوگیری کنید.

حمل و نقل مواد شیمیایی:*

• • مواد شیمیایی را به آرامی و با احتیاط حمل کنید و از تکان دادن یا ضربه زدن به آن‌ها خودداری کنید.

آموزش و آگاهی

• تمامی پرسنل و دانشجویان باید قبل از ورود به آزمایشگاه، آموزش‌های لازم در زمینه ایمنی را ببینند و با قوانین و مقررات مربوطه آشنا شوند.
• برگزاری دوره‌های آموزشی و بازآموزی به صورت دوره‌ای برای یادآوری و به‌روزرسانی اطلاعات ایمنی ضروری است.

مسئولیت

• رعایت قوانین و مقررات ایمنی بر عهده تمامی افرادی است که در آزمایشگاه حضور دارند.
• مسئولیت نظارت بر اجرای قوانین و مقررات ایمنی بر عهده مسئول آزمایشگاه و مسئول ایمنی و بهداشت است.

مهم ترین قوانین آزمایشگاه

برنامه‌ریزی و طراحی آزمایش:

• قبل از شروع هر آزمایش، طرح و مراحل آن را به دقت بررسی و ارزیابی کنید.
• اطمینان حاصل کنید که مواد و تجهیزات لازم برای انجام آزمایش به درستی تهیه و آماده شده‌اند.
• در صورت لزوم، آزمایش‌های خطرناک را در مقیاس کوچک‌تر و با رعایت نکات ایمنی بیشتر انجام دهید.

کار با گازهای خطرناک:

• کار با گازهای سمی، خورنده یا آتش‌زا باید زیر هود و با استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب انجام شود.
• سیلندرهای گاز را به درستی و در محل مناسب خود نگهداری کنید و از ضربه زدن یا آسیب رساندن به آن‌ها خودداری کنید.
• هنگام استفاده از گازهای قابل اشتعال، از وجود منابع جرقه یا شعله در محیط اطراف خودداری کنید.

کار با مواد رادیواکتیو:

• کار با مواد رادیواکتیو باید با مجوز و تحت نظارت افراد متخصص انجام شود.
• از تجهیزات حفاظتی مناسب مانند دستکش، روپوش و محافظ صورت استفاده کنید.
• مواد رادیواکتیو را در ظروف مخصوص و در محل تعیین شده نگهداری کنید و از تماس مستقیم با آن‌ها خودداری کنید.

کار با نمونه‌های بیولوژیکی:

• هنگام کار با نمونه‌های بیولوژیکی مانند خون، بافت یا سلول، از دستکش و روپوش استفاده کنید و از تماس مستقیم با آن‌ها خودداری کنید.
• در صورت ریختن نمونه‌های بیولوژیکی، محل آلوده را با مواد ضدعفونی کننده مناسب تمیز کنید.
• نمونه‌های بیولوژیکی را به درستی و طبق دستورالعمل‌های مربوطه دفع کنید.

نگهداری و بازرسی تجهیزات:

• تجهیزات آزمایشگاهی باید به طور دوره‌ای بازرسی و نگهداری شوند تا از صحت عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل شود.
• در صورت مشاهده هرگونه نقص یا مشکل در تجهیزات، از آن‌ها استفاده نکنید و به مسئول مربوطه اطلاع دهید.

آموزش و فرهنگ ایمنی:

• برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های ایمنی به صورت منظم برای پرسنل و دانشجویان آزمایشگاه ضروری است.
• ایجاد فرهنگ ایمنی در آزمایشگاه و تشویق افراد به رعایت قوانین و مقررات مربوطه از اهمیت بالایی برخوردار است.

مستندسازی و گزارش حوادث:

• حوادث و اتفاقات ناگوار رخ داده در آزمایشگاه باید به طور دقیق ثبت و گزارش شوند.
• بررسی و تحلیل حوادث می‌تواند به پیشگیری از وقوع حوادث مشابه در آینده کمک کند.

مسئولیت‌های قانونی:

• رعایت قوانین و مقررات ایمنی در آزمایشگاه، علاوه بر حفظ سلامت افراد، از جنبه قانونی نیز حائز اهمیت است.
• عدم رعایت قوانین ایمنی می‌تواند منجر به پیگرد قانونی و مسئولیت‌های حقوقی شود.

سخن آخر

با رعایت دقیق و کامل قوانین و مقررات ایمنی در آزمایشگاه، می‌توان محیطی امن و سالم برای انجام فعالیت‌های علمی و پژوهشی فراهم کرد و از بروز هرگونه حادثه و آسیب احتمالی جلوگیری کرد.